“De Onzekerheidsverkenner: ontdek en onderzoek onzekerheden om ze beter te begrijpen en te beheersen.”

De Onzekerheidsverkenner is een brainstormoefening die jou een je team helpt om inzicht te krijgen in de risico's rond bepaalde aannames of vraagstukken.

Doel

Het doel van deze oefening is om risico’s te identificeren en ze beter te begrijpen. Dat doe met je team door te reflecteren op wat het team al zeker weet en wat nog onzeker is. Op basis daarvan kunnen ze bepalen welke acties nodig zijn om de risico’s te verlagen.

Wanneer kun je deze oefening gebruiken?

Deze oefening doe je het liefst zo vroeg mogelijk in het designproces en met regelmaat. Hoe eerder je de aannames en vragen van je team weet te evalueren, hoe sneller je acties kunt ondernemen.

De voorbereiding

Teken een groot kwadrant op een whiteboard of gebruik een online samenwerkingstool om het kwadrant virtueel te maken.

Kwadrant-indeling

- Y-as (Risico): Linksonder: Laag risico. Linksboven: Hoog risico

- X-as (Zekerheid): Linksonder: Zeker. Rechtsonder: Onzeker

Stappenplan:

Stap 1: Identificeer de aannames en vragen:

• Start de brainstormsessie door kort het projectdoel te herhalen. Laat het team reflecteren op wat ze al weten en welke informatie mogelijk nog ontbreekt.  

• Vraag je teamleden een vraag of aanname op een post-it te zetten, Gebruik voor elke vraag of aanname één post-it. Vermijd in dit stadium de discussie of oordeelsvorming

• Plak de ‘vragen’ bij elkaar op een flip-over, whiteboard, of brown paper. Doe hetzelfde voor de aannames.

Stap 2: Plaats de post-its in het kwadrant:

• Elk teamlid bekijkt zelf zijn vraag of aanname en plaatst deze op een van de kwadranten waar deze het meest logisch is. 

• Plaatst de post-its in het kwadrant op basis van:

  • Zekerheid (X-as): Is het iets waar we zeker of onzeker over zijn?

  • Risico (Y-as): Hoeveel risico brengt het met zich mee? Een groot of een klein risico?

Stap 3: Identificeer onzekerheden met een hoog risico

• Bespreek samen de uitkomst en herschik de post-its in relatie tot elkaar 

Stap 4: Discussieer over acties

• Neem post-its met onzekerheden en een hoog risico over op een nieuwe sectie of flip-over.

• Bedenk verschillende manieren om deze vragen en aannames te valideren of te testen.

  • Wat moeten we onderzoeken, testen, of leren om zekerder te worden over deze zaken?

  • Kunnen we een prototype bouwen om een hypothese te testen?

  • Kunnen we valideren via directe observaties?

  • Is er iemand die ons meteen een antwoord kan geven? 

  • Welke maatregelen kunnen we nemen om risico’s te verlagen?

Stap 5: Playback

• Laat een teamlid jullie vragen en aannames presenteren.

• Laat iemand anders jullie aanpak presenteren. 

Stap 6: Follow-up

• Geef elk teamlid specifieke taken om meer te weten te komen over de onzekerheden die het grootste risico vormen. Bijvoorbeeld, iemand kan verantwoordelijk worden voor het uitvoeren van een prototype, het verzamelen van data, of het houden van interviews met belanghebbenden.

• Werk je research plan bij of

• Maak een user story aan voor op de backlog.

Stap 7: Reflectie

Sluit de sessie af met een korte reflectie. Vraag het team wat ze hebben geleerd en hoe ze zich nu voelen over de onzekerheden en risico’s.

Doel van de oefening

Deze oefening helpt om:

- Risico’s beter te begrijpen en te verminderen.

- Onzekerheden te identificeren en te verhelderen.

- Acties te bepalen om kennis te vergroten en aannames te valideren.

- Teamleden bewust te maken van welke aspecten van het project de meeste aandacht vereisen.

Door het gebruik van het kwadrant wordt het duidelijk waar de grootste risico’s liggen en welke onzekerheden aangepakt moeten worden.